Wat is baby acne?
De term baby acne wordt gebruikt voor verschillende soorten huidaandoeningen die ontstaan na de geboorte. Er zijn grofweg vijf verschillende soorten baby acne:
- Neonatale cephale pustulose;
- Neonatale pustuleuze melanose;
- Acropustulosis infantum;
- Erythema neonatorum toxicum (ENT);
- Miliaria.
Een hele mond vol, maar gelukkig zijn de meeste varianten niet zo ernstig als ze klinken. Bovendien gaat baby acne doorgaans vanzelf weer over.
Neonatale cephale pustulose
Wie het heeft over baby acne bedoelt meestal neonatale cephale pustulose. Ook wel bekend als neonatale acne, oftewel ‘acne bij pasgeborenen’. Het is verreweg de meest voorkomende vorm van baby acne.
Zo’n twintig procent van de baby’s krijgt binnen twee tot vier weken na de geboorte rode pukkeltjes door deze variant. Het is een soort uitslag die doet denken aan de puistjes die we kennen uit de pubertijd. Ze zitten vooral op het voorhoofd, de kin en de wangen en soms op de hoofdhuid en borst of in de hals en nek. Neonatale cephale pustulose is volstrekt onschuldig en verdwijnt vanzelf binnen één tot drie maanden.
Neonatale pustuleuze melanose
Een vergelijkbare variant is neonatale pustuleuze melanose. Deze baby acne variant zien we vooral bij baby’s met een donkere huid. De puistjes ontstaan dan al voor de geboorte of in de eerste dagen erna. Vooral de onderrug en billen en soms de liezen, hand- en voetpalmen en het gezicht worden geteisterd door acne.
Kenmerkend is dat deze puistjes openbarsten en vervolgens een bruin vlekje met ringvormig schilferrandje achterlaten. Ook bij neonatale pustuleuze melanose gaat het om een onschuldige aandoening. De pukkeltjes verdwijnen meestal binnen enkele dagen en de bruine vlekjes zijn na een paar weken helemaal verdwenen.
Acropustulosis infantum
Acropustulosis infantum is een stuk vervelender en gelukkig erg zeldzaam. Binnen het eerste jaar na de geboorte ontstaan er platte, rode bultjes die zich vullen met pus waardoor een gele of witte kop ontstaat. De plekjes lijken dus erg op de puistjes van gangbare baby acne, maar kenmerken zich door vervelende jeuk.
Deze jeukende pukkeltjes ontstaan en verdwijnen vaak in cycli van twee tot vier weken. Naarmate je baby ouder wordt komen de bultjes steeds minder vaak terug tot de aandoening spontaan verdwijnt rond het derde levensjaar. Vermoed je dat je kleine acropustulosis infantum heeft, neem dan contact op met de huisarts.
Erythema neonatorum toxicum (ENT)
De meest voorkomende variant van baby acne is stiekem geen baby acne. Erythema neonatorum toxicum is een veelvoorkomende huidafwijking bij baby’s. Meer dan de helft van alle pasgeboren baby’s krijgt hier last van. De kans bestaat dus dat je kleine helemaal geen baby acne heeft maar ENT, ook wel boreling boutons genoemd.
ENT herken je aan kleine puistjes met rode vlekjes eromheen van één tot drie millimeter doorsnede. Soms zie je alleen een rood vlekje en ze komen vooral voor op de romp en soms op de armen, benen en het gezicht. Behandeling is niet nodig. Je kleine heeft er weinig last van en meestal verdwijnt erythema neonatorum toxicum spontaan binnen één tot twee weken.
“Dat baby acne zou ontstaan door borstvoeding is een fabeltje. Je kleine krijgt deze hormonen al binnen tijdens het ronddobberen in de baarmoeder.”
Miliaria
Ook miliaria is eigenlijk geen baby acne, maar warmte uitslag met symptomen die hier erg lijken. Er zijn vier verschillende miliaria varianten: miliaria chrystallina, miliaria rubra, miliaria profunda en miliaria pustulosa. Bij kinderen gaat het meestal om de twee minst erge varianten, miliaria chrystallina of miliaria rubra.
Miliaria ontstaat door het afsluiten van de zweetklieren in een vochtige, warme omgeving. Bijvoorbeeld omdat je baby te warm aangekleed is of last heeft van de warmte. Kenmerkend voor deze warmte uitslag zijn rode zweetpuistjes gevuld met helder vocht, meestal in het gezicht de oksels of de nek. De blaasjes gaan gemakkelijk kapot en het openbarsten kan erg jeuken. Gelukkig verdwijnen de klachten doorgaans vanzelf binnen een paar uur tot enkele dagen. Is de warmte uitslag na een paar dagen nog niet weg of heeft je kleine pijn, ga dan naar de huisarts.
Hoe krijg je baby acne?
Over hoe baby acne ontstaat wordt veel gespeculeerd maar eigenlijk weten we het niet precies. Een vermoeden is dat dit komt door de hormonen van de moeder. We weten wel dat een baby vlak na de geboorte begint met het uitscheiden van deze hormonen. Dit gaat mogelijk samen met een verhoogde talgproductie, waardoor de talgklieren ontstoken kunnen raken en er rode pukkeltjes ontstaan.
Baby acne door borstvoeding?
Dat baby acne zou ontstaan door borstvoeding is een fabeltje. Je kleine krijgt deze hormonen al binnen tijdens het ronddobberen in de baarmoeder. Dat gebeurt via de navelstreng die in verbinding staat met de bloedbaan van de moeder. Borstvoeding heeft dus geen enkele invloed op het ontstaan van baby acne. Gedeeltelijk of helemaal overstappen op kunstvoeding helpt dus niet om deze ontsierende pukkeltjes sneller te laten verdwijnen.
Wat helpt bij baby acne?
Baby acne voorkomen kan niet en je kunt er in de meeste gevallen ook niet zo veel aan doen. Het goede nieuws: uiteindelijk verdwijnen de pukkeltjes vrijwel altijd vanzelf. Een babyhuid heeft namelijk een waanzinnig herstellend vermogen. Overmatig wassen met zeep, insmeren met zalf of ontsmetten met lotion, irriteert de tere babyhuid en doet daarom meer kwaad dan goed. Weersta ook de behoefte om puistjes uit te knijpen in verband met kans op littekens.
In het geval van warmte uitslag kun je klachten verlichten met natuurlijke, luchtige kleding van zijde, wolzijde of biologisch katoen. Ook natuurlijke verkoelende gel, bijvoorbeeld aloë vera gel of calendula gel helpen de jeuk verzachten. Zorg verder voor voldoende ventilatie en houd de nageltjes van je baby kort.
En voor alle baby’s (met of zonder baby acne) geldt: vermijd zo veel mogelijk irriterende stoffen, zoals synthetische kleding of beddengoed, plastic speelgoed en niet natuurlijke crèmes, shampoos en zeep. Dat helpt bij het in balans houden van de zachte babyhuid.